Badania w projektowaniu - narzędzia zdalne
Zaktualizowano: 20 maj 2022
Badania w projektowaniu - nowe pytania
Czy w świecie dystansu społecznego i zdalnych kontaktów empatyzacja w projektowaniu usług to pieśń przeszłości?
Czy badania jakościowe i poznawanie potrzeb użytkownika odchodzą przymusowo w niepamięć?
Czy rozwiązania tworzone w pandemicznym i post-pandemicznym świecie będą mniej dopasowane do potrzeb i oczekiwań finalnego odbiorcy?
Czy zdalne badania w projektowaniu usług są w ogóle możliwe?
Te i zapewne jeszcze wiele innych pytań i wątpliwości pojawiło się, od kiedy lock down stał się naszą codziennością.
Badania w projektowaniu - nowa rzeczywistość
Praca nad usługami i związane z nim badania w projektowaniu, to obszar, którego nie ominęła nowa sytuacja i również został postawiony przed wyzwaniem dostosowania się do zmienionych okoliczności. Po chwilowym zawieszeniu i lekkim niedowierzaniu okazało się, że działać trzeba dalej i co więcej, że się da. Świat badań użytkowników w zdalnym świecie jest dostępny. Trochę inny, wymaga trochę innych przygotowań i narzędzi, ale wciąż stoi otworem i czeka na eksplorację. I aby tę eksplorację ułatwić, przygotowałam krótkie podsumowanie wykorzystywanych przez nas, zdalnych, narzędzi do badań w projektowaniu.
Czego dowiesz się z tego artykułu?
Z jakich zdalnych narzędzi warto korzystać na poszczególnych etapach procesu badawczego
Jakie widzimy plusy i minusy wykorzystywanych przez nas narzędzi (subiektywnie)
Praktyczne wskazówki, nasze odkrycia “wow” niektórych funkcji w poszczególnych narzędziach, które zdecydowanie ułatwiają życie w procesie badawczym
Oczywiście nie opisuję tu wszystkich możliwych i dostępnych na rynku narzędzi. Jestem świadoma, że jest ich o wiele więcej i każde z nich ma swoje plusy i minusy. Przedstawiam te, z których korzystamy w FUZERS regularnie i możemy podzielić się z związku z tym praktycznym doświadczeniem z ich użycia.
Zanim więcej o szczegółach każdego z narzędzi, jedna ogólna uwaga do nich wszystkich.
Zawsze pamiętaj, żeby z uczestnikami/respondentami przeprowadzić wstępną sesję techniczną (w szczególności, kiedy spotykacie się po raz pierwszy) - oszczędzisz sobie, ale także respondentom, niepotrzebnego stresu i nerwów.
Cztery zdalne narzędzia wspierające badania w projektowaniu, które dzisiaj przedstawiam:
Mural
Zoom
Typeform
Smaply
1. Mural
To wirtualna tablica, która umożliwia pracę kreatywną w grupie. Pozwala na pisanie, rysowanie, tworzenie karteczek, wizualne przedstawianie swoich pomysłów. Ułatwia, wręcz umożliwia zdalną współpracę - tworzenie treści w jednym miejscu, w jednym czasie. Jest wirtualnym odpowiednikiem tradycyjnej białej ściany lub flipcharta z post-itami.

Do czego można wykorzystać w badaniach?
przygotowanie badania: ustalanie celów, np. sesja kick off projektu, zbieranie oczekiwań od sponsora i głównych interesariuszy, tworzenie planu badań, planowanie pracy i podział zadań w zespole, tworzenie mapy informacji,
warsztaty badawcze, praca indywidualna oraz ćwiczenia w grupie, np. zbieranie informacji do stworzenia ścieżki klienta, tworzenie person, tworzenie moodboard, mapy empatii, zapis pomysłów powstających podczas burzy mózgów,
podsumowanie badań, dzielenie się wielu badaczy swoimi insightami z badania, np. zebranie wniosków i insightów w jednym miejscu, na wcześniej przygotowanej tablicy, zarządzanie danymi i wiedzą z badania, grupowanie i selekcja danych,
wizualne prezentowanie wyników badań, np. ścieżka klienta, opis i wizualizacja persony, różnego rodzaju wizualne podsumowania analizy, np. SWOT, MOSCOW.

Plusy
intuicyjny w działaniu - szybki do “ogarnięcia” dla respondenta
zawiera mnóstwo gotowych, świetnie zaprojektowanych szablonów do wykorzystania
pozwala zebrać informacje w postaci tekstowej oraz graficznej
dostępne darmowe zdjęcia, obrazki, gify, ikony
dodatkowe supermoce facylitatora: przywoływanie wszystkich w grupie w jedno miejsce, blokowanie lub ukrywanie poszczególnych elementów tablicy, wprowadzanie elementu głosowania w spornych kwestiach, ustawianie licznika czasu, docenianie wkładu i efektów pracy grupy w postaci spadającego konfetti :)
możliwość eksportu przygotowanego materiału do pdf i przygotowanie pod druk wielkoformatowy
ogromna biblioteka materiałów edukacyjnych: blog, webinary, case studies
wzbudza ciekawość i pozytywne emocje u większości użytkowników
Minusy
przy skomplikowanych tablicach, zawierających dużo elementów potrafi się “zawieszać” lub spowalniać swoje działanie
niektóre szablony gotowe do użycia dostępne są jedynie w języku angielskim, bez możliwości edycji i zmiany na język polski
pracochłonny, jeśli chcesz stworzyć profesjonalnie wyglądającą tablicę
Tipy/odkrycia “wow”
możliwość kopiowania karteczek (post-tów) do tekstu (Copy as Text), co znacznie ułatwia i skraca proces zapisywania notatek z wywiadów, warsztatów (znacząca różnica w porównaniu do sporządzania notatek z tradycyjnych karteczek)
możliwość skopiowania tekstu zapisanego w arkuszu Excel i wklejenia go do Murala w postaci gotowych karteczek (tak, nawet jeśli nie masz dostępu do Murala, albo zawiesił się i nie możesz do niego aktualnie wejść - zapisz to, o czym myślisz w arkuszu Excel, a potem jednym kliknięciem stwórz w Muralu wiele karteczek
tak samo jak wyżej - kopiowanie zapisanych w Word notatek i wklejanie ich jednym kliknięciem do Murala w postaci obszaru tekstowego
zdecydowane wow: możliwość włączenia spadającego konfetti celebrującego sukces pracy w zespole!
2. Zoom
To narzędzie wideokonferencji umożliwiające organizację zdalnych spotkań.
Dzięki Zoom wielu użytkowników może się “spotkać twarzą w twarz” (na monitorze swojego komputera ;)) i pracować, dyskutować, ustalać kroki działania w jednej większej grupie lub kilku mniejszych podzielonych na tzw. pokoje.
Świetnie się sprawdza w pracy warsztatowej w połączeniu z Muralem, na którym zapisywane są treści omawiane przez uczestników poprzez Zoom.

Do czego można wykorzystać w badaniach?
komunikacja w zespole projektowym czy badawczym na każdym z etapów procesu badawczego: począwszy od spotkania kick off, poprzez spotkania statusowe, współpracę przy analizie materiału z badań, aż do prezentacji finalnych wyników badania
moderowania wywiadów, warsztatów badawczych, grup fokusowych
nagrywania wywiadów, warsztatów i grup fokusowych (można to robić automatycznie, można włączać nagrywanie samemu)
prezentowania respondentom materiałów, np. grafik, prezentacji (w trakcie IDI czy w grupie fokusowej, np. w testach konceptów)
Plusy
możliwość udostępnienia rozmówcom ekranu, co pozwala na prezentowanie przygotowanych wcześniej materiałów graficznych, prezentacji
możliwość udostępniania ekranu przez wszystkich uczestników spotkania - co pozwala pokazywać sobie nawzajem efekty pracy wykonanej np. na innym, nie współdzielonym narzędziu
łatwy i bezproblemowy podział uczestników na mniejsze podgrupy i zespoły robocze, poprzez tzw. pokoje (breakout rooms) i szybkie powracanie (jednym kliknięciem) do wspólnej grupy. Nawet oporni uczestnicy, którzy nie zechcą kliknąć na swoim ekranie w ikonkę powrotu do grupowego spotkania, zostaną automatycznie do niego przekierowani
przechodzenie moderatora pomiędzy grupami
supermoce facylitatora/moderatora: możliwość wyciszania jednym kliknięciem wszystkich uczestników, możliwość dzielenia się funkcją facylitatora z innymi uczestnikami

Minusy
konieczność zainstalowania aplikacji Zoom, żeby bez problemu zalogować się na spotkanie. Wejście na spotkanie bezpośrednio z linku, bez zainstalowanej aplikacji, w większości przypadków było do tej pory problematyczne
możliwość przeprowadzenia dwóch niezależnym spotkań w tym samym czasie jedynie w bardziej rozbudowanym planie uwzględniającym kilku hostów (prowadzących)
nie wszyscy klienci mogą korzystać z Zoom (względy bezpieczeństwa IT)
przy podziale na kilka grup (nie jest to minus samego narzędzia, ale raczej zdalnej formy moderowania) konieczność udziału kilku moderatorów, zazwyczaj po jednym dla grupy, szczególnie przy trudniejszych ćwiczeniach
Tipy/odkrycia “wow”
ze względów bezpieczeństwa lepiej wykorzystywać jest opcję “poczekalni” - moderator spotkania wpuszcza do pokoju poszczególnych użytkowników - wiadomo wtedy dokładnie kto jest “na pokładzie”
wyciszanie wszystkich uczestników jednym kliknięciem facylitatora (ważna funkcja przy bardzo burzliwych dyskusjach)
wyświetlanie slajdów przedstawianej prezentacji jako wirtualne tło dla sylwetki prezentera (PowerPoint as Virtual Background)
3. Typeform
Narzędzie do tworzenia kwestionariuszy, w atrakcyjnej wizualnie formie, z możliwością personalizacji oraz tworzenia pytań wielopoziomowych i powiązanych między sobą w zależności od wariantu udzielonej przez respondenta odpowiedzi.

Do czego można wykorzystać w badaniach?
przygotowanie badania: definiowanie celów i zbieranie potrzeb od sponsora/zlecającego oraz głównych grup interesariuszy w postaci kwestionariusza do wypełnienia
zbieranie danych w badaniu ilościowym: tworzenie kwestionariuszy
tworzenie quizów lub szybkich/krótkich ankiet w trakcie pracy grupy warsztatowej dla porównania odpowiedzi i zaprezentowania wyniku lub dla zebrania feedbacku (oceny) po warsztacie, spotkaniu
Plusy
łatwość dla respondentów w przechodzeniu przez pytania poprzez możliwość klikania "dalej" (wiele ekranów jest lepszą opcją niż jeden ogromny z listą 50 pytań)
dolny pasek pokazujący postęp w realizacji kwestionariusza
możliwość ustalenia komunikatów pomiędzy poszczególnymi częściami ankiety, np. treści na przyciskach, zamiast "dalej" możemy napisać, np. "powiem wam, co myślę" albo "idę dalej!"
dostępny darmowy bank zdjęć, gifów, filmów i ikon do wstawienia w ankiecie
opcja przejścia przez ankietę w widoku testowym (pozwala projektantowi na przejście przez ankietę oczami respondenta)
możliwość tworzenia wielopoziomowych ankiet i różnych wariantów kolejnych pytań w zależności od udzielonej wcześniej odpowiedzi
możliwość personalizacji formularza, wstawienia własnych zdjęć, kolorów i czcionek (w wersji Premium)
możliwość eksportu odpowiedzi do excel i .csv i dokonania analizy według własnych potrzeb
możliwość wygenerowania gotowego raportu - co pozwala, np. na szybkie sprawdzenie podstawowych wyników w badaniu i podjęcia decyzji dotyczących niezbędnych korekt, np. w komunikacji do respondentów. Opcja ta jest udogodnieniem dla początkujących w analizie, a na pewno ułatwi życie tym, którzy nie potrafią lub nie lubią przygotowywać raportów. Ale ważna uwaga: gotowy raport oznacza, że jest on standardowy, a nie super dopasowany
Minusy
trudność w zaprojektowaniu specjalistycznych procesów badawczych (nie ma wszystkich funkcji, które pozwolą zrealizować każdą technikę badawczą czy stworzyć własną/ dopasowaną skalę odpowiedzi)
większość użytecznych funkcji jest dostępna w opcji premium
Tipy/odkrycia "wow"
w opcji zaprojektowania QUIZu do każdej odpowiedzi udzielanej przez wypełniającego można przypisać punkt, a na koniec zsumować je i zaprezentować wypełniającemu wynik końcowy (dodatkowa nagroda dla wypełniającego, jak wiadomo - lubimy robić quizy i testować swoją wiedzę).
4. Smaply
Smaply to platforma, która pomaga ułożyć zebrane podczas badań z użytkownikami treści w ścieżkę klienta. Pozwala tworzyć wizualne mapy, z uwzględnieniem różnych poziomów: etapu procesu, kroków użytkownika, emocji na poszczególnych etapach z zaznaczeniem problemów i potrzeb.
Korzystając ze Smaply mamy możliwość dołączenia zdjęć lub grafik, które mogą wizualizować proces oraz stworzyć blok z cytatami do każdego z etapów ścieżki klienta.
Dodatkowo, każdą ścieżkę klienta w Smaply tworzymy dla konkretnej persony, której profil również wypełniamy odpowiednimi danymi.

Do czego można wykorzystać w badaniach?
do analizy i porządkowania zebranych podczas badań danych
do prezentacji wyników badań
Plusy
możliwość ułożenia ścieżki w czytelnych dla odbiorcy blokach
łatwość w przenoszeniu całych kroków/etapów jeśli w trakcie analizy okazuje się, że coś powinno znaleźć się w innym miejscu
możliwość eksportu przygotowanego materiału do pdf i przygotowanie pod druk wielkoformatowy
stwarza możliwość przygotowania materiałów na spotkanie podsumowujące wyniki badań
jest punktem wyjścia do stworzenia graficznej wizualizacji ścieżki klienta
prosty interfejs ułatwiający nawigację
Minusy
brak bajerów w kontekście wizualizacji, ścieżka ma raczej opisowy charakter
ograniczona liczba kolorów boxów do wykorzystania
jeden sztywny szablon bez dużych możliwości w kontekście zmian, praktycznie zerowa możliwość personalizacji w podstawowym wariancie cenowym
Badania w projektowaniu - do dzieła
A już dzisiaj zachęcam tych z Was, którzy jeszcze się powstrzymują przed skorzystaniem z któregoś z powyższych narzędzi na później, do podjęcia próby i testów.